Lange Geere 30 – Eva Jesaijes-Braasem

Lange Geere 30

Eva Braasem werd geboren in Middelburg op 2 maart 1874. Zij was het vijfde kind van Maurits Eliazar Braasem en Rebecca Bartha van Oss. Van hun acht kinderen overleden er vijf op jonge leeftijd. De drie overgebleven dochters Sara, Betje en Eva trouwden en kregen kinderen en kleinkinderen. Voor Sara Polak-Braasem werd in 2016 een struikelsteen gelegd op de Langevielesingel. Voor Eva Jesaijes-Braasem en Betje van Wittene-Braasem wordt in het najaar van 2017 een steen geplaatst ter hoogte van het voormalige pand Lange Geere 30.

Eva trouwde op 26 oktober 1898 met de in Zwolle in mei 1868 geboren Salomon Jesaijes, zoon van Jesaijes Jesaijes en Klara Davidson. Samen kregen zij drie kinderen: Jesaijes die op 11 maart 1900 werd geboren en vier weken later overleed, Mauritz geboren op 27 juni 1901 en Jesaijes (gewoonlijk Justus genoemd) geboren op 17 augustus 1904.

In de zomer voordat Eva en Salomon trouwden, was Salomon aangesteld als stationskruier bij de Maatschappij tot Exploitatie van de Staatsspoorwegen. Eenieder die passagiersgoed op het station in Middelburg wou laten bezorgen of afhalen, kon zich tot hem wenden. In de daaropvolgende jaren adverteerde hij met enige regelmaat in De Faam, de Middelburgsche Courant en ’s zomers in het Domburgsch Badnieuws om klandizie te werven. In de eerste huwelijksjaren verhuisden Eva en Salomon regelmatig: van de St. Janstraat ging het naar de Gortstraat, vervolgens naar Heerenstraat 138 en tenslotte in 1919 weer naar de Lange Gortstraat. Hier kocht Salomon op 27 februari 1919 voor f 6476 een huis met erf en tuin, bekend als K 26. Tegenwoordig is dit Gortstraat nummer 44.

Salomon overleed in 1935 en werd begraven op de Joodse begraafplaats aan de Walensingel. Zijn twee zonen waren inmiddels verloofd en trouwden enkele jaren later. Mauritz op 13 oktober 1937 met Theodora Maria Back, Justus op 17 januari 1940 met Elisabeth van Roo. Beiden bleven wonen in het ouderlijk huis in de Gortstraat. Moeder Eva trok ergens tussen 1938 en 1940 in bij haar zuster Betje van Wittene-Braasem op de Lange Geere 30.

Nog voordat de Joodse inwoners van Middelburg in april 1942 gedwongen werden de stad te verlaten, was Mauritz al vertrokken. Bij de opmars van de SS-troepen in Zeeland leek het hem beter naar Zeeuws-Vlaanderen te vluchten, zijn niet-joodse vrouw en dochtertje achterlatend. Op een politielijst van april 1942 wordt hij vermeld als ‘voortvluchtig sedert mei 1940’. Zijn jongere broer Justus was wel in Middelburg gebleven. De Provinciale Zeeuwse Courant van 30 juli meldde dan ook dat J. Jesaijes, musicus verhuisd was van Gortstraat 44 naar Kribbestraat 23 in Amsterdam. Ook hun moeder moest vertrekken. Eva Jesaijes-Braasem zou op 1 oktober 1942 in Auschwitz overlijden. Mauritz keerde na de bevrijding als onderofficier bij de Irene-brigade in Nederland terug. Ook Justus overleefde de oorlog.

Katie Heyning

Eva Jesaijes-Braasem
Middelburg, 2 maart 1874
Auschwitz, 1 oktober 1942
Bereikte de leeftijd van 68 jaar

Bronnen:
L.W. de Bree, Zeeland 1940-1945, deel I, Middelburg 1979
Joods Monument
Krantenbank Zeeland
Krantenbank Koninklijke Bibliotheek
NRC, 21.11.1994, bijdrage Annet van Eenennaam
Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaart
Zeeuws Archief, Zeeuwen Gezocht